| Złoto | Au | 19,30 | 1063 | 2960 |
|
Metal o żółtej barwie, błyszczący, bardzo miękki, ciągliwy, kowalny, odznacza się
bardzo dobrą przewodnością cieplną i elektryczną. Jest odporny na działanie tlenu,
powietrza, kwasów. Rozpuszcza się jedynie w wodzie królewskiej i roztworach
cyjanków w obecności tlenu. Przyjmuje stopnie utlenienia +3 i +2, tworzy nietrwałe
sole, które łatwo ulegają redukcji do metalu.
|
| Srebro | Ag | 10,49 | 960,8 | 2212 |
| Miękki, plastyczny, srebrzystobiałej barwy, o bardzo dobrej przewodności cieplnej
i elektrycznej. W stanie stopionym silnie absorbuje tlen. Rozpuszcza się w kwasie
azotowym (HNO3), stężonym kwasie siarkowym (H2SO4), w wodorotlenkach litowców,
cyjankach sodu i potasu, reaguje z ozonem, siarką i siarkowodorem. Jon Ag+
ma własności bakteriobójcze. W związkach chemicznych występuje na +1 stopniu
utlenienia (wyjątkowo również na +2 i +3).
|
| Platyna | Pt | 21,45 | 1773 | 3827 ą 100 |
| Srebrzystobiały, dość miękki (37–55 HB), ciągliwy, kowalny, odporny na działanie
czynników chemicznych. Występuje w stopniach utlenienia: głównie +2 i +4,
a niekiedy 0, +1, +3, +6. Ulega jedynie działaniu wody królewskiej i w wysokich
temperaturach: chloru, fluoru, siarki, węgla, stopionych alkaliów, stężonego kwasu
siarkowego i fluorowodoru.
|
| Pallad | Pd | 12,00 | 1554 | 3140 |
| Niezbyt twardy, dość kowalny i ciągliwy, barwy srebrzystobiałej. Chemicznie
odporny. Ulega działaniu wody królewskiej i stężonego kwasu azotowego
i siarkowego, a także chloru, tlenu, fluoru, siarki oraz stopionych alkaliów (wszystkie
reakcje w wysokich temperaturach), w związkach występuje głównie na +2 i +4
stopniu utlenienia (czasem +3), występuje w znikomych ilościach w postaci palladu
rodzimego, w rodzimych stopach z platyną, złotem, a także jako zanieczyszczenia
rud srebra, niklu i miedzi.
|
| Ruten | Ru | 12,063 | 2450 | 3900 |
| Twardy, kruchy, kolorem i połyskiem przypominający platynę, odporny chemicznie.
Nie ulega działaniu kwasów (rozpuszczalny jedynie w gorącej wodzie królewskiej),
roz pu szcza się natomiast w stopionych mocnych zasadach, ogrzewany
w stanie sproszkowanym łączy się bezpośrednio z tlenem, fluorem, chlorem i siarką.
W związkach występuje na stopniach utlenienia 0÷8 (najtrwalszy +4) oraz -2. Jest
najrzadziej spotykanym pierwiastkiem spośród sześciu platynowców i występuje
jako domieszka w rudach tych metali.
|
| Rod | Rh | 12,42 | 1966 | 3727 |
| Srebrzystobiały, trudno topliwy. Bardzo odporny na działanie czynników chemicznych.
Przyjmuje stopnie utlenienia 1÷6 (najtrwalszy +3), tworzy licz ne związki
koordynacyjne. Znane są 23 izotopy rodu, w tym jeden trwały. W przyrodzie rod
występuje niezmiernie rzadko, głównie w platynie rodzimej lub towarzyszy złotu.
Na zimno jest odporny na działanie chloru i fluoru, praktycznie nierozpusz czalny
w kwasach i w wodzie królewskiej. Ogrzewany w wysokich temperaturach łączy się
z tlenem (Rh2O3), chlorem, fluorem, ulega działaniu kwasu siarkowego i siarki.
|
| Osm | Os | 22,57 | 3045 | 5027 |
| Barwy szaroniebieskiej, bardzo twardy, kruchy, trudnotopliwy. Krystalizuje
w układzie A3. Znanych jest 35 izotopów osmu, w tym 7 trwałych. W przyrodzie
występuje w rodzimych stopach z platyną i irydem (syssertskit, niewiańskit, irydoosmin)
zazwyczaj razem z platyną. Wykazuje odporność na działanie wielu czynników
chemicznych, ale na powietrzu tworzy łatwo lotny, toksyczny tlenek OsO4 o
nieprzyjemnym zapachu. W wysokiej temperaturze reaguje też z chlorem, siarką,
fosforem i fluorowcami. W związkach chemicznych występuje na +2, +3, +4, +6,
+8 stopniu utlenienia (czasem 0 i -2).
|
| Iryd | Ir | 22,42 | 2443 | 4130 |
| Barwy srebrzystobiałej, bardzo twardy, kruchy, bardzo odporny chemicznie. Znane
są 32 izotopy irydu, w tym 2 trwałe. Występuje rzadko w postaci irydu rodzimego
i stopów z osmem, częściej z platyną. W związkach chemicznych występuje na
wszystkich stopniach utlenienia od +1 do +6 oraz 0 i -1. Tworzy ałuny i związki
koordynacyjne. Z tlenem, fluorem, chlorem, siarką reaguje w wysokich temperaturach
(pow. 600°C).
|