Anodowanie
Anodowanie aluminium (anodowe oksydowanie, anodyzacja, eloksalowanie) -
elektrolityczne wytwarzanie na powierzchni Al (lub jego stopów) powłoki tlenku glinu Al2O3.
Anodą w tym procesie jest obrabiany przedmiot, a elektrolitem roztwór kwasu
siarkowego (ewentualnie chromowego lub szczawiowego).
Proces prowadzi się przeważnie przy użyciu prądu stałego 12-^20 V.
Wytworzona warstwa tlenku jest prawie bezbarwna, ma grubość 5-^30jum, porowatą
strukturę (kanaliki prostopadła do powierzchni utlenianej).
Porowatość powłoki umożliwia jej barwienie (m.in. na kolor złoty) najczęściej
barwnikami organicznymi. Dla właściwej ochrony metalu przez porowatą warstwę
tlenku przeprowadza się proces jej uszczelniania we wrzącej wodzie lub pasywatorze,
np. 10% wodnym roztworze K2Cr207.
Ze względu na właściwości opisane powyżej anodowanie aluminium stosuje się
dla zwiększenia odporności na korozję i w celach dekoracyjnych.
Dzięki dobrym właściwościom antykorozyjnym aluminium, uszlachetnianie powierzchni dla samego zabezpieczenia metalu przed korozją jest rzadko konieczne. Natomiast wykonuje sie je aby zmienić szereg własności wpływających na wygląd oraz funkcję profili: strukturę powierzchni, kolor, odporność na korozję, twardość, odporność na ścieranie, zdolność odbijania, izolacyjność elektryczną (rezystancję).
Uszlachetnianie mechaniczne:
- szlifowanie - poprawia jakość powierzchni; można
zastosować je przed lakierowaniem w celu dodatkowej
poprawy jakości powierzchni powłoki lakierniczej;
szlifowaną powierzchnię często poddaje się
anodowaniu.
- polerowanie - wyrównuje powierzchnię metalu; polerowana
powierzchnia często poddawana jest anodowaniu,
anodowanie połyskowe zapewnia powierzchnię
o wysokim połysku.
- bębnowanie - stosuje się głównie do wygładzania;
zależnie od użytego ścierniwa uzyskuje się powierzchnię
od matowej do błyszczącej.
Anodowanie - jedna z najczęściej stosowanych metod
uszlachetniania powierzchni; stosuje się ze wzlędu na:
- zachowanie wyglądu,
- odporność na korozję,
- powierzchnię nie zatrzymującą zanieczyszczeń,
spełniającą wysokie wymagania sanitarne
- dekoracyjną powierzchnię o trwałym zabarwieniu
i połysku,
- powierzchnię przyjemną w dotyku,
- powierzchnię roboczą; powierzchnię ślizgową lub
odporną na ścieranie, np. do części maszyn,
- powierzchnię pokrytą powłoką o własnościach izolatora
elektrycznego,
- podkład do nałożenia kleju lub farby drukarskiej.
Najczęściej stosuje się anodowanie w kolorze naturalnym. Po odpowiednim mechanicznym lub chemicznym przygotowaniu powierzchni oraz jej dokładnym oczyszczeniu przeprowadza się proces elektrolityczny. Profile anodowane praktycznie nie wymagają konserwacji pod warunkiem utrzymania powierzchni w czystości. Powierzchnię profili można łatwo umyć przy użyciu wody z neutralnym detergentem lub benzyny lakowej. Rozpuszczalniki nie powodują uszkodzenia powierzchni aluminium, należy jednak unikać substancji silnie alkalicznych. Zdolność powłoki do zabezpieczania przed korozją, przebarwieniem oraz ścieraniem wzrasta wraz z jej grubością. Kształtowanie profili powinno mieć miejsce przed anodowaniem, ponieważ podatność powłoki anodowej na kształtowanie na zimno jest niska. Spawanie wykonuje się przed anodowaniem.
Własności anodowanego aluminium:
- odporność na korozję bardzo dobra, szczególnie, gdy wartość pH wynosi 4 - 9. W przypadku kontaktu z substancjami silnie alkalicznymi powierzchnia może ulec uszkodzeniu. Na przykład należy chronić elementy aluminiowe przed kontaktem z wapnem, cementem i gipsem (m. in. podczas prac budowlanych).
- twardość powłoki zależy od zastosowanej metody anodowania, zwykle jest ona twardsza niż szkło i ma taką samą twardość jak korund.
- powłoka tlenkowa jest przezroczysta.
Barwienie powłoki tlenkowej. Aluminium anodowane w kolorze naturalnym, lecz nie uszczelnione, zanurza się w barwnikach organicznych lub nieorganicznych (barwienie zanurzeniowe). Inną metodą jest barwienie elektrolityczne, gdzie na skutek działania prądu zmiennego barwnik w postaci soli cyny wnika w głąb porów. Można w ten sposób uzyskać kolory o bardzo wysokiej trwałości.